Pigmentvlekjes, we hebben er allemaal in meer of mindere mate last van helaas. Echt blij worden we er niet van! Wat is pigment? Hoe ontstaat het? Kan het kwaad? Wanneer is het ouderdom? Zijn pigmentvlekken te voorkomen?
Alles wat je moet weten over pigment en pigmentvlekken, lees mee!
Wat is pigment?
Pigment is van nature een kleurstof in de huid en wordt ook wel melanine genoemd. Melanine wordt aangemaakt door melanocyten (pigmentcellen) in de onderste laag van de opperhuid, dit proces heet melagonese en wordt aangezet door uv-stralen. Het doel hiervan? Bescherming van de huid.
Nadat het melanine onder invloed van de zon is aangemaakt, wordt dit in de cellen opgeschoven naar de bovenliggende lagen van de opperhuid. Aangekomen bij de bovenste laag wordt het bruine kleurtje zichtbaar.
Zodra onze huid wordt blootgesteld aan de zon gaat het zodoende verkleuren, puur en alleen om ons te beschermen. Een super uniek systeem dus!
Wat zijn pigmentvlekken?
Het woord "pigmentvlekken" zelf verraadt het eigenlijk al. Pigmentvlekken zijn vlekjes pigment die de huid laat zien en eigenlijk klonteren de pigmentcellen aan het oppervlak samen. De oorzaak hiervan is dat de pigmentatie in het proces wordt verstoord en de melanine zich ophoopt in de bovenste huidlaag. De kleur van de vlekjes kunnen verschillen waarbij ze soms lichter zijn dan de eigen huidskleur, maar soms ook donkerder kunnen zijn.
Wat is de oorzaak van pigmentvlekken?
We weten nu dat pigment wordt aangemaakt door invloed van de zon. Alleen waardoor ontstaan dan de pigmentvlekken? Wij hebben de meest voorkomende oorzaken voor je op een rijtje gezet.
1. Pigmentvlekken door de zon.
De meest voorkomende pigmentvlekken die ontstaan door overmatig zonnen zijn de ouderdomsvlekken, ook wel lentigo genoemd. Vaak zien we deze in het gezicht en op de handen, armen en decolleté. Een enkele keer ontwikkelt er een ouderdomsvlek van grootte of kleur, die zelfs kan doorontwikkelen tot huidkanker. Bij twijfel is het altijd raadzaam de huisarts te raadplegen.
2. Pigmentatie door anticonceptie, zwangerschap, menopauze en stress.
Onder invloed van hormonen kan er hyperpigmentatie optreden. De hormonale vorm van hyperpigmentatie komt vooral voor bij vrouwen en uit zich in een opeenhoping van pigmentcellen, met name op het gezicht. De pigmentvlekken manifesteren zich vooral op het voorhoofd, de jukbeenderen en de bovenlip. Het meest bekende voorbeeld is de melasma, het zwangerschapsmasker. Niet alleen onder invloed van hormonen, maar ook door adrenaline worden de pigmentcellen actiever. Stress heeft daardoor dus invloed op het ontstaan van pigmentatie.
3. Pigmentvlekken door medicijnen.
Medicijnen en pigmentvlekken gaan soms helaas hand in hand. Onder invloed van bepaalde medicijnen wordt de huid een stuk gevoeliger voor licht, waardoor er een opeenhoping van pigmentcellen ontstaat. Bepaalde antibiotica, psychotica en zelfs pijnstillers kunnen zorgen voor pigmentvlekken als je onbeschermd de zon in gaat.
4. Pigmentvlekken door acne of beschadiging van de huid.
We noemen dit ook wel met een mooi woord: post-inflammatoire hyperpigmentatie. Het wordt meestal veroorzaakt door puistjes, schaafplekken en littekens. Oude plekken van eczeem of psoriasis kunnen ook een bruine verkleuring achterlaten, nadat de activiteit is uitgedoofd. Vaak uit het zich in een roodbruine verkleuring. Bij de donkere huid is er een grotere kans op het ontwikkelen van pigmentvlekjes na beschadiging. In de loop der jaren kan deze verkleuring wel vervagen, of in sommige gevallen geheel wegtrekken.
5. Parfum/geurstoffen in crèmes.
Bepaalde geurstoffen of plantenextracten uit parfums en cosmetica kunnen de vorming van pigmentvlekken stimuleren, dus hou dit goed in de gaten. Gebruik sowieso geen parfums op de huid als je in de zon gaat.
Wat is het verschil tussen pigmentvlekken en ouderdomsvlekken?
Het verschil tussen pigmentvlekken en ouderdomsvlekken is heel eenvoudig uit te leggen. Ouderdomsvlekken zijn pigmentvlekken die in de loop der jaren ontstaan als gevolg van huidveroudering. Erfelijkheid is een factor, maar ook zonlicht over een langere periode. Hoe vaker de huid is blootgesteld aan de zon, des te meer ouderdomsvlekken zich op termijn kunnen gaan ontwikkelen.
Ouderdomsvlekken zijn dus één van de verschillende types pigmentvlekken, maar andersom is het niet altijd zo dat pigmentvlekken ook ouderdomsvlekken zijn.
Welke crèmes helpen tegen pigmentvlekken?
Beter voorkomen dan genezen! Daarom is de allerbelangrijkste crème om pigmentvlekken te voorkomen een zonnebrand met factor 30 of factor 50. Op het moment dat wij echt in de zon gaan zitten, denken we er meestal wel aan om een zonnebrandcrème te gebruiken.
Alleen, pigmentatie ontstaat vooral op de momenten dat je het niet verwacht. Vooral tijdens alledaagse activiteiten buiten zoals bij het wandelen, fietsen of even een boodschapje doen. Juist dit zijn de "vergeetmomentjes" waarbij pigmentvlekken erin sluipen.
Ons advies: gebruik elke dag een zonnebrandcrème, meerdere malen per dag. Vooral als je gevoelig bent voor pigmentatie.
Daarnaast raden wij het gebruik van vitamine C serums aan. Vitamine C is namelijk een echte krachtpatser tegen pigmentvlekken en heeft een verhelderende werking op de huid. Het egaliseert bij pigmentvlekken en beschermt de huid volop met antioxidanten. Gebruik een vitamine C serum altijd in combinatie met een dagcrème met SPF voor een optimaal resultaat.
Verder kan vitamine A of retinol ook zeker verlichting brengen aan de pigmentvlekken gedurende de nacht. Hoe dit werkt is te lezen in onze blog Wat is Retinol en waar is het goed voor?.
Wil je meer weten over hoe je pigmentvlekken kunt aanpakken? Lees er alles over in onze blog De beste behandeling tegen pigmentvlekken.
Huidadvies bij Care for Skin pigmentvlekken
Heb je advies nodig: kies dan voor een gratis skincare advies bij een van onze Care for Skin huidspecialisten. Dit is een live (online) face to face consult van 15 minuten waarin onze specialisten je huid bekijken en jou een goed advies geven om zo het beste uit jouw huid te halen.
Via de pagina skincare advies kun je dit consult boeken.
